Γράφει ο Brandon Specktor της ιστοσελίδας Live Science
Το παλαιότερο γνωστό αντίγραφο ενός κειμένου που φέρεται να αποτελεί διδασκαλίες του Ιησού στον αδελφό του Ιάκωβο έχει ανακαλυφθεί σε μια αρχαία αιγυπτιακή αποθήκη, ανάμεσα σε στοίβες παπύρων του 5ου αιώνα, αρχαίες φορολογικές αποδείξεις και λογαριασμούς για την πώληση φορταμαξών και γαϊδουριών.
Το χειρόγραφο είναι μια σπάνια έκδοση μιας αποκρυφιστικής ιστορίας της Καινής Διαθήκης που ονομάζεται «Η Πρώτη Αποκάλυψη του Ιάκωβου», γραμμένο στην ελληνική γλώσσα. Μέχρι τώρα η πιο πάνω ιστορία θεωρείτο ότι υπήρχε μόνο στην κοπτική γλώσσα (μια αιγυπτιακή γλώσσα που εξελίχθηκε από ιερογλυφικά), σύμφωνα με δήλωση του καθηγητή που έκανε την ανακάλυψη.
Το κείμενο πιθανό να γράφτηκε τον 5ο ή τον 6ο αιώνα, δήλωσε ο Brent Landau, Καθηγητή Θρησκευτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, ο οποίος παρουσίασε το εύρημα μαζί με τον συνάδελφό του Geoffrey Smith, στο πλαίσιο της ετήσιας συνάντησης της Εταιρείας Βιβλιογραφίας της Βίβλου (Society of Biblical Literature) στη Βοστώνη τον Νοέμβριο του 2017. Τα εύρημα δεν έχει ακόμη αποτελέσει αντικείμενο αξιολόγησης από ομότιμους (peer-review).
Το χειρόγραφο ανήκει σε μια συλλογή περισσότερων από 200,000 εγγράφων παπύρου που στεγάζονται στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης στην Αγγλία και ανασκάφτηκαν αρχικά στην αιγυπτιακή πόλη Oxyrhynchus στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Smith και Landau συνένωσαν το έγγραφο, από έξι διαφορετικά κομμάτια πάπυρου, το καλοκαίρι του 2017. Οι δύο τους μελετούν τα ευρήματα του Oxyrhynchus για περισσότερα από δύο χρόνια.
Ένα σπάνιο εύρημα
Το έγγραφο είναι σημαντικό για μερικούς λόγους, δήλωσε ο Landau. Καταρχάς γιατί είναι γραμμένο στα ελληνικά. «Η ελληνική γλώσσα ήταν η αρχαιότερη γλώσσα στην οποία συντάχτηκαν τα αρχικά χριστιανικά κείμενα, επειδή ήταν ένα είδος καθολικής γλώσσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκείνης της εποχής», δήλωσε ο Landau στην ιστοσελίδα Live Science. «Είναι εξαιρετικά σπάνιο να βρούμε στα ελληνικά [απόκρυφα κείμενα] - ήταν σίγουρα η πρωτότυπη γλώσσα».
Αυτό σημαίνει ότι παρόλο που δεν είναι το πρώτο αντίγραφο της Πρώτης Αποκάλυψης του Ιάκωβου που βρέθηκε ποτέ, είναι πιθανότατα το παλαιότερο. Η μόνη άλλη γνωστή εκδοχή του κειμένου ανακαλύφθηκε στη βιβλιοθήκη Nag Hammadi - μια συλλογή 13 Κοπτικών Γνωστικών βιβλίων που ανασκάφηκαν στην Αίγυπτο το 1945. Τα βιβλία της συλλογής Nag Hammadi, που είχαν ταφεί σε βάζα υπογείως, πιθανότατα για να κρυφτούν και προφυλαχθούν κάπου μετά το 367 μ.Χ., όταν ο Αθανάσιος, επίσκοπος της Αλεξάνδρειας, όρισε τον κανόνα των 27 βιβλίων που είναι σήμερα γνωστά ως η Καινή Διαθήκη. Όλες οι άλλες χριστιανικές ιστορίες, όπως αυτές που βρέθηκαν στη συλλογή Ναγκ Χαμάντι, θεωρήθηκαν αιρετικές.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι πρόκειται για απαγορευμένο χειρόγραφο, μια άλλη εκπληκτική πτυχή του είναι το γεγονός ότι φαίνεται να αποτελεί μια διδακτική έκδοση. «Σχεδόν όλες οι συλλαβές χωρίζονται με αυτές τις μεσαίες κουκίδες - μικρές κουκίδες ακριβώς στη μέση της γραμμής», δήλωσε ο Landau.
Τα χειρόγραφα της εποχής ήταν συχνά γραμμένα σε ένα ρευστό, συνεχές κείμενο. Για να έχουμε συλλαβές τόσο ξεκάθαρα διαιρεμένες, αυτό υποδηλώνει ότι το βιβλίο ήταν ένα εργαλείο διδασκαλίας που στόχο είχε να βοηθήσει τους μαθητές να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν στα ελληνικά.
«Μέχρι το συγκεκριμένο κείμενο να είχε χρησιμοποιηθεί στο σχολείο κάποιου, στον πέμπτο ή τον έκτο αιώνα, αυτό ουσιαστικά απαγορεύτηκε», δήλωσε ο Landau. «Άρα είναι ξεκάθαρο ότι αυτός ο εκπαιδευτής, όποιος και αν ήταν, θαύμαζε πολύ την Πρώτη Αποκάλυψη του Ιάκωβου».
Απαγορευμένο κείμενο
Τα Γνωστικά κείμενα, όπως η Πρώτη Αποκάλυψη του Ιάκωβου, πιθανόν απαγορεύτηκαν λόγω της «διαφορετικής κατανόησης» για το ποια ήταν η σημασία του Ιησού, λέει ο Landau.
«Κατανοούσαν τον Ιησού περισσότερο από την άποψη ότι ήταν κάποιος που αποκάλυπτε την ανθρώπινη σοφία παρά ως ένα μεσσία», λέει ο Landau. «Σύμφωνα με αυτά τα Γνωστικά κείμενα, ο Ιησούς δίδαξε στους ανθρώπους ότι ο υλικός κόσμος ήταν στην πραγματικότητα μια φυλακή που δημιουργήθηκε από ένα κακό θεό - όπως την ταινία Matrix ουσιαστικά».
Στην Πρώτη Αποκάλυψη του Ιάκωβου ο Ιησούς περιγράφει αυτή τη φυλακή στον αδελφό του. Του αποκαλύπτει ότι ο κόσμος φυλάσσεται από δαιμονικές φιγούρες που ονομάζονται άρχοντες, οι οποίοι φράζουν το μονοπάτι ανάμεσα στον υλικό κόσμο και τη μετά θάνατον ζωή. «Αυτό που χρειάζεται να πάρει ο Ιάκωβος από αυτούς, για να περάσει όταν πεθάνει, είναι κωδικοί πρόσβασης - κάτι σαν κωδικούς εξαπάτησης σε ένα βιντεοπαιχνίδι», δήλωσε ο Landau. «Μπορείτε να αντιληφθείτε πως κάτι τέτοιο είναι αρκετά αντί-πολιτιστικό».
Οι Landau και Smith εργάζονται επί του παρόντος για να δημοσιεύσουν τα ευρήματά τους στο Oxyrhynchus Papyri, ενημερώνοντας τον κατάλογο που αφορά τις ανακαλύψεις στην πόλη, ο οποίος δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά πριν από 120 χρόνια.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου